Ερευνητές από την Ιαπωνία και την Ταϊλάνδη που μελετούν τα μικροπλαστικά στους κοραλλιογενείς υφάλους, ανακάλυψαν ότι και τα τρία μέρη της ανατομίας των κοραλλιών - η επιφανειακή βλέννα, οι ιστοί και ο σκελετός - περιέχουν μικροπλαστικά. Αυτά τα ευρήματα κατέστησαν δυνατά χάρη σε μια νέα τεχνική ανίχνευσης μικροπλαστικών που ανέπτυξε η ερευνητική ομάδα και εφαρμόστηκε για πρώτη φορά στα κοράλλια.

Αυτά τα ευρήματα ενδέχεται επίσης να εξηγούν το «πρόβλημα του χαμένου πλαστικού» που έχει προβληματίσει τους επιστήμονες, καθώς περίπου το 70% των πλαστικών απορριμμάτων που έχουν εισέλθει στους ωκεανούς δεν μπορεί να εντοπιστεί. Η ερευνητική ομάδα υποθέτει ότι τα κοράλλια μπορεί να λειτουργούν ως «δεξαμενή» για τα μικροπλαστικά, απορροφώντας τα από τους ωκεανούς. Τα ευρήματά τους δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό Science of the Total Environment.
Η εξάρτηση της ανθρωπότητας από τα πλαστικά έχει φέρει πρωτοφανή άνεση στη ζωή μας, αλλά έχει προκαλέσει ανυπολόγιστη ζημιά στο οικοσύστημα με τρόπους που οι ερευνητές αρχίζουν μόλις τώρα να κατανοούν. Μόνο στους ωκεανούς εκτιμάται ότι 4,8–12,7 εκατομμύρια τόνοι πλαστικών καταλήγουν ετησίως στο θαλάσσιο περιβάλλον.

«Στη Νοτιοανατολική Ασία, η ρύπανση από πλαστικά έχει εξελιχθεί σε σημαντικό πρόβλημα. Συνολικά, σχεδόν 10 εκατομμύρια τόνοι πλαστικών αποβλήτων απορρίπτονται ετησίως, ποσότητα που ισοδυναμεί με το 1/3 του παγκόσμιου συνόλου», εξηγεί ο Επίκουρος Καθηγητής Suppakarn Jandang από το Ερευνητικό Ινστιτούτο Εφαρμοσμένης Μηχανικής (RIAM) του Πανεπιστημίου Kyushu και πρώτος συγγραφέας της μελέτης. «Μέρος αυτού του πλαστικού καταλήγει στους ωκεανούς, όπου διασπάται σε μικροπλαστικά».

Για να μελετήσει το πρόβλημα της πλαστικής ρύπανσης στη Νοτιοανατολική Ασία, το RIAM συνεργάστηκε με το Πανεπιστήμιο Chulalongkorn της Ταϊλάνδης το 2022, για να ιδρύσει το Κέντρο Μελετών Πλαστικών στον Ωκεανό. Το διεθνές αυτό ινστιτούτο διευθύνεται από τον καθηγητή Atsuhiko Isobe, ο οποίος ηγήθηκε επίσης της ερευνητικής ομάδας πίσω από τα τελευταία αυτά ευρήματα. Η ομάδα ήθελε να εξετάσει τις επιπτώσεις των μικροπλαστικών στους τοπικούς κοραλλιογενείς υφάλους, οπότε εστίασαν την επιτόπια εργασία τους στην ακτή του νησιού Si Chang στον κόλπο της Ταϊλάνδης. Η περιοχή είναι γνωστή για τα μικρά επίπεδα υφάλων της, καθώς και για μια κοινή περιοχή για ανθρωπολογικές μελέτες.

koralia skeletos
Μια ποικιλία μικροπλαστικών εξήχθη από κοράλλια στα ανοικτά των ακτών του νησιού Si Chang στον Κόλπο της Ταϊλάνδης. Όπως φαίνεται από το χρώμα, το σχήμα και το μέγεθος τους, τα κοράλλια καταναλώνουν ένα ευρύ φάσμα μικροπλαστικών, πολλά εκ των οποίων είναι λεπτότερα από μια ανθρώπινη τρίχα. 
Πηγή: Πανεπιστήμιο Kyushu/Εργαστήριο Isobe

Το κοράλλι έχει τρία κύρια ανατομικά μέρη: τη βλεννώδη επιφάνεια, που αποτελεί το εξωτερικό μέρος του σώματος του κοραλλιού· τον ιστό, που αντιστοιχεί στα εσωτερικά μέρη του κοραλλιού· και τον σκελετό, δηλαδή τις σκληρές αποθέσεις ανθρακικού ασβεστίου που παράγουν. "Το πρώτο μας βήμα ήταν να αναπτύξουμε μια μέθοδο για την εξαγωγή και ταυτοποίηση των μικροπλαστικών από τα δείγματα κοραλλιών μας", συνεχίζει ο Jandang.

"Περάσαμε τα δείγματά μας από μια σειρά απλών χημικών πλύσεων, σχεδιασμένων να διασπούν κάθε ανατομικό στρώμα. Αφού διαλυόταν κάθε στρώμα, φιλτράραμε το περιεχόμενο και στη συνέχεια δουλεύαμε πάνω στο επόμενο στρώμα". Συνολικά, συλλέχθηκαν και μελετήθηκαν 27 δείγματα κοραλλιών από τέσσερα είδη. Στα δείγματα εντοπίστηκαν 174 σωματίδια μικροπλαστικών, με τα περισσότερα να κυμαίνονται σε μέγεθος από 101 έως 200μm, περίπου στο πλάτος μιας ανθρώπινης τρίχας. Από τα μικροπλαστικά που ανιχνεύθηκαν, το 38% βρέθηκε στην επιφανειακή βλέννα, το 25% στον ιστό και το 37% στον σκελετό των κοραλλιών.

Όσον αφορά τους τύπους των μικροπλαστικών, η ερευνητική ομάδα διαπίστωσε ότι το νάιλον, το πολυακετυλένιο και το πολυαιθυλένιο τερεφθαλικό (PET) ήταν τα τρία πιο συνηθισμένα, αντιπροσωπεύοντας ποσοστά 20,11%, 14,37% και 9,77%, αντίστοιχα, των αναγνωρισμένων δειγμάτων.  Τα νέα αυτά ευρήματα υποδεικνύουν επίσης ότι τα κοράλλια μπορεί να λειτουργούν ως "δεξαμενές" πλαστικών αποβλήτων στη θάλασσα, αποθηκεύοντας τα πλαστικά απόβλητα, με τρόπο παρόμοιο με τα δέντρα που δεσμεύουν το CO2 από την ατμόσφαιρα.

«Το "πρόβλημα του εξαφανισμένου πλαστικού" έχει προβληματίσει τους επιστήμονες που παρακολουθούν τα θαλάσσια πλαστικά απόβλητα, αλλά τα στοιχεία αυτά υποδηλώνουν ότι τα κοράλλια θα μπορούσαν να ευθύνονται για το πλαστικό που λείπει», λέει ο Jandang. «Εφόσον οι σκελετοί των κοραλλιών παραμένουν άθικτοι μετά τον θάνατό τους, τα μικροπλαστικά που εναποτίθενται μπορούν να διατηρηθούν για εκατοντάδες χρόνια. Παρόμοια με τα κουνούπια μέσα στο κεχριμπάρι.»

Περαιτέρω μελέτη είναι αναγκαία για να κατανοηθεί πλήρως η επίδραση αυτών των ευρημάτων στους κοραλλιογενείς υφάλους και στο παγκόσμιο οικοσύστημα. «Τα κοράλλια που μελετήσαμε αυτή τη φορά είναι διασπαρμένα σε όλο τον κόσμο. Για να αποκτήσουμε μια πιο ακριβή εικόνα της κατάστασης, πρέπει να διεξάγουμε εκτεταμένες μελέτες παγκοσμίως σε ένα εύρος ειδών κοραλλιών», καταλήγει ο Isobe. 

«Επιπλέον, δεν γνωρίζουμε ακόμη τις επιπτώσεις των μικροπλαστικών στην υγεία των κοραλλιών και της ευρύτερης κοινότητας των υφάλων. Υπάρχει ακόμη πολύς δρόμος για να αξιολογήσουμε με ακρίβεια τον αντίκτυπο των μικροπλαστικών στο οικοσύστημά μας».